PANKRTI – Rdeči album / ZKP RTVL, 1984, reissue, 2023 / LP, Digital / punk rock / Slovenija
Pankrti (kopilad) je punk rock bend iz Ljubljane, Slovenija, poznat po provokativnim i politikom obojenim pjesmama. Peter Lovšin i Gregor Tomc formirali su ga 1977. godine. Pankrti su popularnost u bivšoj Jugoslaviji stekli ranih 80-ih, tokom jugoslavenskog new wave muzičkog trenda. Nakon svog petog albuma, od kraja 1987. godine, bend je prestao da djeluje.
Pankrti su nastali 1977. godine u ljubljanskom predgrađu Kodeljevo, kad su dvojica prijatelja – Peter Lovšin i Gregor Tomc – odlučili osnovati punk grupu. Prvu su postavu uz Lovšina i Tomca, činili – basista Jure Kraševec, gitarista Mitja Prijatelj, bubnjar Slavc Colnarič i gitarist Bogo Pretnar. Kraševec i Pretnar uskoro odlaze, a zamijenili su ih Boris Kramberger i Dušan Žiberna. Pankrti su počeli vježbati u podrumu muzičke škole, a prvi nastup održali su 18.10.1977. godine u ljubljanskoj gimnaziji “Moste“, gdje je povodom dvadesete godišnjice prvog koncerta Pankrta, 1997. godine, postavljena spomen-ploča. Godine 1977., na svom prvom nastupu izvan Slovenije, Pankrti su u Zagrebu, na otvorenju izložbe strip crtača Mirka Ilića, gdje su održali nezaboravan koncert, kasnije nazvan “službenim početkom novog vala u Jugoslaviji“.
Prvi single s pjesmama, “Lepi in prazni” i “Lublana je bulana” objavili su 1978. godine, dok su pjesme “Anarhist“, “Tovar’ši jest vam ne verjamem” i “Lublana je bulana” uvrštene na kompilaciju Various – “Novi punk val 78-80“. Debi album, “Dolgcajt” (dosada), snimaju 1980. godine u Ljubljani. U dokumentarnom filmu “LP film Pankrti – Dolgcajt“, snimljenom 2006. godine, jedan od sudionika kaže: “Krajem ’70-ih Ljubljana je bila ekstremno mrtav grad, prazna i siva, a vikendi su bili najgori“. Album “Dolgcajt” bio je prikaz tinejdžerskog odrastanja koje je bilo dosadno. Pjesma “Lublana je bulana” i parodija na socijalistički život, “Lepi in prazni“, spadaju među najveće slovenske punk hitove. Osjeća se upliv Sex Pistolsa i The Clasha te nešto malo i The Rolling Stonesa.
Album “Dolgcajt“, objavljen februara 1980. godine, jedan je od najznačajnijih albuma u povijesti slovenskog rocka i ondašnje Jugoslavije. Energična punk svirka i angažirani tekstovi kakve publika dotada nije imala prilike čuti, donijeli su bendu Pankrti prestižnu nagradu “Sedam sekretara SKOJ-a“, koju je dodjeljivao Savez socijalističke omladine Hrvatske. Povoljne recenzije objavljuju vodeći muzički magazini Velike Britanije – New Musical Express i Melody Maker. Kritizirao ih je Dimitrij Rupel napisavši da njihovi nastupi vrijeđaju građansku uljuđenost i pozvao na “ignoriranje” punk muzike. Avgusta 1980. godine, Lovšin odlazi na služenje vojnog roka, te Pankrti privremeno prestaju s radom.
Po Lovšinovom povratku iz JNA, 1981. godine, Pankrti snimaju maksi single “Namesto tebe” s četiri pjesme. Drugi album, “Državni ljubimci“, snimaju 1982. godine nastavljajući oštru borbu protiv jednoumlja. Nakon koncertnog albuma, “Svoboda ’82“, snimljenog na koncertu u Šentvidu, 1984. godine, snimaju treći studijski album nazvan “Rdeči album“, na kojem veliki hit postaje obrada talijanske komunističke pjesme “Bandiera Rossa“. Osim odličnih kritika, album je zabilježio i dobar komercijalni rezultat, te postao najprodavaniji rad benda Pankrti. Objavili su još manje zapažen album “Pesmi sprave“, 1985. godine, a dvije godine kasnije albumom “Sexpok” proslavili su deset godina postojanja i prestali s radom. Na pitanje o razlozima razlaza, Lovšin je rekao: “Previše muzike za premalo novca“. Posljednji koncert pod nazivom “Zadnji pogo“, Pankrti su održali 10.12.1987. u ljubljanskoj Hali Tivoli. Godine 2007., povodom obilježavanja trideset godina rada, Pankrti su se opet okupili i održali kraću turneju po državama bivše Jugoslavije. Pankrti su bili zabranjeni zbog njihove pjesme čiji je naslov bio “Ne računajte na nas“, koja je bila odgovor na hit Đorđa Balaševića “Računajte na nas“, kojom se je on zakleo na vjernost omladine Titu i partiji.
Trenutno, Pankrti su se ponovo reaktivirali i prave dobro posjećene koncerte širom naše regije. To i jeste najbolja potvrda da su uvijek bili u pravu.
Diskografija –
Albums – Dolgcajt (ŠKUC, RTV Ljubljana, 1980) ; Various (Pankrti, Prljavo kazalište, Paraf, Problemi, Berlinski zid, 92*, Buldogi, Termiti) – Novi punk val (RTV Ljubljana, 1981) ; Namesto tebe (RTV Ljubljana, 1981) ; Državni ljubimci (ZKP RTVL, 1982) ; Svoboda ’82 (Helidon, 1983) ; Rdeči album (ZKP RTVL, 1984) ; Pesmi sprave (ZKP RTVL, 1985) ; Sexpok (ZKP RTVL, 1987) ; Behind The Iron Curtain Live (LP, Front Rock, 2006) ; Pankrti / Paraf – “Omladinac postaje čovjek…” – ’77-’79 • Live Menza ŠN Ljubljana 1978 (LP, Limited Edition, Rest In Punk, 2014) ; Program: “Totalna revolucija?” Live In Belgrade, 2010 (LP, Numbered, Kud Strela, 2017) ; Stožice 2017 – Gospođe, jest vam ne verjamem (CD, Strela Records, 2018) ; Turneja pomirenja – Live in Zagreb 1985 (CD, BJ Promotions, 2022) ; Rdeči album (LP, Numbered, ZKP RTVL, reissue, 2023)
Compilations – Lublana je bulana / Lublana je umrla / Lublana je preč (Cassette, Compilation, Stereo, ZKP RTVL, 1981) ; Zbrana dela 1977 – 1988 (ZKP RTVS, 1992) ; Zbrana dela II (Nika Records, 1994) ; Zaboj (Antologija 77 – 87) (3×CD, Compilation, ZKP RTVS, 1996) ; Sabrana dela (CD, Compilation, Arhiva, 2007) ; Nč se ne premakne (CD, Compilation, DVD, ZKP RTVS, 2008) ; Totalna revolucija (CD, Compilation, Strela Records, 2016)
Pankrte su činili – Peter Lovšin Gnus (vocals) ; Mitja Prijatelj (guitar, 1977-1980) ; Bogo Pretnar (rhythm guitar) ; Dušan Žiberna (guitar, 1980-1985) ; Marc Kavaš (solo guitar, from 1985) ; Jure Krašovec (bass, 1977-1980) ; Boris Kramberger (bass, from 1980) ; Matjaž Gantar (bass, 1982-1983) ; Slavc Colnarič (drums) ; Gregor Tomc (manager, songwriter)
ZKP RTV Slovenije objavljuje reprint vinilne ploče “Rdeči album” benda Pankrti u ograničenom, numerisanom izdanju od 500 komada (moj LP je numerisan sa 461/500). Ploča je dostupna na kvalitetnom crvenom vinilu od 180 g sa posebno restauriranim snimcima i novim LP masteringom, a dodat je i tekst publiciste i muzičkog promotera, Igora Vidmara. Uz vinilni album, dobijate i kod za streaming, koji vam omogućava da preuzmete numere u digitalnom formatu. Ploču je prvi put objavio ZKP RTV Slovenije 1984. godine, a na njoj se nalazi i jedna od njihovih najpoznatijih pjesama, “Bandiera Rossa“. Uz tu pjesmu, na albumu se mogu naći i pjesme – “Slavni razglas“, “Gora“, “Volkovi“, “Moja punca je vsak dan“, “Lokalne pizde“, “Sarajevo 1984“, “Kaj nardit“, “Vodja“, “Oj! Oj! Oj!“, “Udarnik sle” i “Lov“. LP ploču, “Rdeči album“, potpisuju – Petar Lovšin, Dušam Žiberna, Boris Kramberger, Bogo Pretnar i Slavc Colnarič, uz goste, Lado Jakša (Korg polysix), Braco Doblekar (saksofon), Zvezdana Sterle (vokal), Tomaž Grintal (truba) i Pero Hudobivnik (trombon).
Ovaj album, neosporni je dokumenat jednog burnog i davno proteklog vremena. Članovi benda Pankrti nepokolebljivo su stali na branik istine i pravde. Imalo je to i loših posljedica za karijeru tog benda. Istina uvijek “zaboli“. Istina uvijek preživi duži tok vremena. Danas, od strane aktuelne slovenačke vlade, Pankrti su primili važno odlikovanje za svoj minuli rad.
Peter Lovšin je nedavno izjavio – “S Pankrtima smo probali promijeniti svijet, a toga u novoj muzici više nema“. Tačno je tako. U današnjoj muzici zavladao je mainstream, a on ne podnosi buntovnike. Sve treba da je po P.S.-u.
Pankrti – “Rdeči album” – 1983-2023 –
A strana – 1. Slavni razglas ; 2. Gora ; 3. Volkovi ; 4. Moja punca je vsak dan ; 5. Lokalne pizde ; 6. Sarajevo 1984
B strana – 1. Kaj nardit ; 2. Vodja ; 3. Oj! Oj! Oj! ; 4. Udarnik sle ; 5. Lov ; 6. Bandiera Rossa
Foto – Dragutin Matošević (Pankrti, na festivalu Rock Otočec, Novo mesto, SLO, 2008.)
https://www.facebook.com/profile.php?id=100021088601898 / Pankrti – Rdeči album (Full) /
YT – PANKRTI – Gora
YT – PANKRTI – Bandiera Rossa
